МАРДЫ КÆНДТÆ АФÆДЗЫ ДÆРГЪЫ
- МАРДЫ КÆНДТÆ АФÆДЗЫ ДÆРГЪЫ
-
Чырыстæттæм кæнынц æртæ Сабатизæры, пысылмæттæм – æртæ майрæмæхсæвы, стæй дыууæтæм дæр дыууиссæдзæм боны хист, афæдзы хист. Фæлæ фæстаг рæстæг фæзынд ног æгъдау: баиу кæнынц æртыккаг сабатизæр-майрæмбон æмæ дыууиссæдзæм боны хист, иумæ сæ скæнынц.
Кæддæрты афæдзы дæргъы хистыты нымæц хæццæ кодта дыууадæсы онг, фæлæ дзы цыдæртæ рæстæг, цард сæхæдæг аиуварс кодтой. Афæдзы дæргъы мæрдты мысæн бонтæ сты: ног мæрдты Æртгæнæнтæ, Бадæнтæ, Лауызгæнæнтæ, Зазхæссæн, Зæрдæвæрæн (нæууæвæрæн), Майрæмы Куадзæн.
Зианы кæндтытæн адих кæнæн ис æхсæны æмæ бинонты кæндтыл. Æхсæны – йæ ныгæнæн, дыууиссæдзæм боны æмæ афæдзы хистытæ. Уæд æрбацæуы фылдæр адæм. Марды иннæ кæндтыты вæййынц хи бинонтæ, хæрз хæстæг къабæзтæ æмæ сыхæгтæ.
Афæдзы дæргъы зианджын бирæ хæрдзтæ кæны, æмæ уымæн баххуыс кæнын удыбæстæ у.
Мардылæвар конд цæуы зианы бон. Зианы иннæ кæндтыты марды лæвар лæвæрд цæуы, хионтæй йæ хæс чи куыд нымайы, уымæ гæсгæ.
Ныртæккæ иуæй-иу куыстуæттæ æвдисынц хорз хъæппæрис: зианы хæрдзтæй бирæтæ – кусæрттагæй, нозтæй, чырынæй, хойрагæй æмæ æндæр хæрдзтæ, сæ фадат куыд амоны, афтæ сæхимæ райсынц, фенцондæр кæнынц зианджыны уæззау уаргъ.
Hæ рæстæджы зиантæ арæх цæуы фæндæгтыл, æмæ цæмæй, фыдбылыз кæй аххосæй æрцыд æмæ чи фæмард, уыдоны бинонтæ, сæ хæстæджытæ кæрæдзимæ маст ма хæссой, уый тыххæй се ‘хсæн бацæуынц æвзаргæ лæгтæ æмæ сæ бафидауын кæнынц.
Ирон адæм сæрыстыр сты сæ зианы æгъдæуттæй. Сæ фарсмæ, сæ алфамблай цы адæмыхæттытæ цæры, уыдон дис фæкæнынц, зианы хъуыддæгтæ хионтæ, сыхæгтæ, адæм сæхимæ кæй айсынц, зианджыны хæдзарæн алцæмæй дæр кæй феххуыс кæнынц, ууыл. Уыцы хорз æгъдæуттæ цæрынц абон дæр, цæрæццаг æмæ фæрнджын кæнынц адæмы.
Словарь по этнографии и мифологии осетин.
2014.
Полезное
Смотреть что такое "МАРДЫ КÆНДТÆ АФÆДЗЫ ДÆРГЪЫ" в других словарях:
МАРДЫ КÆНДТÆ АФÆДЗЫ ДÆРГЪЫ – перевод — см. МАРДЫ КÆНДТÆ АФÆДЗЫ ДÆРГЪЫ Поминальные обряды в течение года. Осетины христианской веры отмечают три Сабатизæра, мусульманской – три майрæмæхсæва. Кроме этого и те и другие отмечают сорок дней и годовщину. Последнее время многие стали… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ЗИАНЫ ÆГЪДÆУТТÆ — Похоронные обряды КÆРТЫ УЫНАФФÆГÆНÆГ ХЪÆРГÆНÆГ МÆРДÆХСÆВÆР ТÆФÆРФÆС КÆНЫН НЫГÆНЫНЫ ÆГЪДАУ ХОЙРАГ ХÆЛАР КÆНЫН … Словарь по этнографии и мифологии осетин
БАДÆНТÆ — Ирон мардæгъдау. Ныр æй кæнынц Ногбоны хæдфæстæ къуырисæры æхсæвы. Афæдзы дæргъы чи амæлы, уыдоны бинонтæ сын уыцы æхсæвмæ алкæмæн дæр йæ уаты æрцæттæ кæнынц фынджыдзаг алыхуызон хæринæгтæй, нозтытæй, халсартæй æмæ адджинæгтæй, стæй – йæ… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
АРТ — Арт, зынг ирон адæмон сфæлдыстады æмбæлынц сæ комкоммæ нысаниуæгимæ æмæ фæсномыгæй дæр. Ныр дæр ма арæх фехъусæн вæййы ахæм зæгъдтытæ: «Мæ артыл дон бакалд!», «Артæн бын фæнык ын нæй». «Мæ арт бауазал!», «Мæ зынг ахуыссыд!» Зынг (арт) царды… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ЦЫКУРАЙЫ ФÆРДЫГ — тж. УРС ФÆРДЫГ Нарты кадджыты 1946 азы рауагъды йæ чиныгаразджытæ амонынц: «Зынаргъ дуры мыггаг. Ам: мард æгас кæныны, цæфтæ дзæбæх кæныны тых кæмæ ис, ахæм фæрдыг. Ома, цы курай, уый дæтты». Кадджыты та кадæг «Сослан Бедухайы куыд æрхаста» йы… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ЗАЗХÆССÆН — Мардæгъдау. Кæнынц æй Куадзæнæй дыууæ къуырийы раздæр сабат боны афæдзы дæргъы чи амард, уыдоны рухс ном æрымысынæн. «Зазхæссæны бон мыггаг, сыхæгтæ æмæ хæстæджытæ марды ном ардтой мархойы хæринæгтæй, – фыста Хозиты Федыр йæ чиныг «Ирон фынджы… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
Хæрнæг — – зиан æвæрыны бон цы марды кæнд кæнынц, уый, иуæй иу хатт æмбæлы дзырдбасты хуызы дæр – уæлмæрд хæрнæг. Ацы нысаниуæджы пайда кæнынц термин мæргæс æй дæр, Афæдзы дæргъы кæй фæкæнынц, уыцы иннæ бирæ зианы кæндтæ хонынц хист. Ныртæккæ та афтæ… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ЗÆРДÆВÆРÆН — Мæрдты бон, вæййы уалдзæджы кæрон кæнæ сæрды райдайæны. Чырыстон дин Ирыстоны чи парахат кодта, уыдон архайдтой ирон бæрæгбæтты чырыстонты бын фæкæныныл. Гъе, уый аххосæй ирон бæрæгбон Куадзæн (комуадзæн) ссис чырыстон дины Чырыстийы райгасы бон … Словарь по этнографии и мифологии осетин
Фынджыдзаг — см. Фынджыдзаг – перевод Фынджыдзаг – зианы фæстæ фыццаг æртæ майрæмбоны, кæй фæкæнынц, уыцы хæрнæджы фынгтæ. Фынджыдзаг вæййы бинонтæн, æнæмæнг фæцæуынц уæлмæрдтæм. Раздæр иу Фынджыдзагмæ цыдысты æрмæстдæр сылгоймæгтæ – зианы хæстæджытæ, æнæцот… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
